Withania somnifera (Ashwagandha)
-
Withania somnifera wordt ook wel Ashwagandha of Indiase ginseng genoemd. In de Ayurveda wordt het kruid beschouwd als "rasayana" kruid dat in het Sanskriet ‘pad van essentie’ betekent. Rasayana kruiden verlengen volgens de ayurveda de levensduur en zorgen voor een natuurlijke balans van het lichaam.
Ashwagandha betekent letterlijk ‘geur van paard’ dat enerzijds verwijst naar de sterke geur van het kruid en anderzijds naar het geloof dat het gebruik van het kruid men de kracht en vitaliteit geeft vergelijkbaar met dat van een paard. De soortnaam somnifera betekent “slaapverwekkend” in het Latijn. De effecten en toepassingen van Ashwagandha zijn vergelijkbaar met die van ginseng, Ashwagandha wordt daarom ook wel Indiase ginseng genoemd.
Ashwagandha komt voor in Afrika, het Middellandse Zeegebied en Zuid-Azië en kent een lange gebruiksgeschiedenis. De plant bevat interessante actieve bestanddelen met een breed toepassingsgebied. Veel toepassingen van de gehele plant, de extracten en van de geïsoleerde bestanddelen zijn onderzocht in wetenschappelijke studies.
Ashwagandha wordt voornamelijk ingezet als adaptogeen. Adaptogenen bevorderen de homeostase en stabiliseren fysiologische processen waardoor ze de mentale en lichamelijke weerbaarheid verhogen in stressvolle situaties. Ashwagandha is de ideale adaptogeen en voldoet aan de vier belangrijkste criteria voor adaptogenen; het vermindert schade veroorzaakt door stress, is ook bij hoge doseringen veilig, zorgt niet voor verslavings- en ontwenningsverschijnselen en heeft niet meer invloed op de normale lichaamsfuncties dan nodig.
Ashwagandha wordt ingezet als adaptogeen om de weerstand tegen stress te verhogen en om de slaap te bevorderen. Therapeutisch kan het worden ingezet tegen vermoeidheid, slapeloosheid, geheugenproblemen, angst, stress en pijn. Daarnaast kan het worden ingezet bij onder andere artrose, reumatoïde artritis en diabetes. Ashwagandha kan bovendien worden ingezet ter ondersteuning van de cognitieve functie en het immuunsysteem en het heeft een lustverhogend effect (afrodisiacum).
-
De wortel, bladeren en bes van Ashwagandha bevatten als belangrijkste actieve stoffen alkaloïden (zoals ashwagandhine), steroïde lactonen (zoals withanoliden, withaferinen) en saponinen (zoals sitoindosiden) [1, 2]. Vooral de wortels zijn een rijke bron van withanoliden en worden preventief en therapeutisch ingezet, vaak als onderdeel van een (kruiden)complex.
Ashwagandha bevat veel antioxidatieve bestanddelen. In vitro is Ashwagandha effectief tegen onder andere vetzuurperoxidatie en superoxideradicalen [3, 4]. De antioxidatieve capaciteiten van Ashwagandha zijn de basis van vele gezondheidsondersteunende effecten van de plant.
Werking in de hersenen
Ashwagandha is een GABA-mimetisch middel [5]. Gamma-amino-boterzuur (GABA) is de belangrijkste remmende neurotransmitter in het centraal zenuwstelsel (CZS). Ashwagandha-extract stimuleert de GABA-A- en GABA-A? receptor [6, 7] waardoor het een kalmerend effect heeft op het CZS.
Withanolide 4 en 5 hebben een remmend effect op acetylcholinesterase (AChE), het enzym dat acetylcholine afbreek. Zij gaan dus de afbraak van acetylcholine tegen [8, 9]. Bovendien remt Ashwagandha de AChE genexpressie en stimuleert het de genexpressie en activiteit van choline acetyltransferase (ChaT), het enzym dat acetylcholine aanmaakt [10]. Acetylcholine is een belangrijke neurotransmitter die motorneuronen van het zenuwstelsel afgeven om spieren te activeren. Bovendien is het de primaire neurotransmitter van het parasympathische zenuwstelsel, het deel van het zenuwstelsel dat zorgt voor rust en herstel van het lichaam. In de hersenen speelt acetylcholine een belangrijke rol bij onder andere opwinding, aandacht, geheugen en motivatie.
Ashwagandha heeft ook een effect op de serotonine- en dopaminehuishouding. Zo verhoogt Ashwagandha de serotonineconcentratie in de hippocampus. Deze verhoging ontstaat door de combinatie van het remmen van de corticosteronafgifte en het stimuleren van de ChaT-activiteit waardoor er meer acetylcholine wordt aangemaakt [11].
Ashwagandha heeft een gunstige invloed op de dopaminehuishouding. Als antioxidant beschermt het namelijk de dopaminerge neuronen en ondersteunt zo het behoud van de dopamineconcentraties [12]. Bovendien voorkomt Ashwagandha de achteruitgang van de concentratie tyrosinehydroxylase (TH), het enzym dat verantwoordelijk is voor de dopamineproductie [13]. De TH-concentratie kan achteruitgaan bij bepaalde aandoeningen of stress.
Ashwagandha beïnvloedt het opioïde systeem; het is een agonist van de µ-opioïde receptor. De opioïdereceptoren spelen een belangrijke rol in de perceptie van pijn [14].
Withanolide A remt de genexpressie van een enzym dat verantwoordelijk is voor de splitsing van amyloïde voorlopereiwitten (APP) in amyloïde-ß-fragmenten. Samenklontering van de amyloïde-ß-fragmenten leidt tot neurotoxiciteit en is onderdeel van de ontwikkeling van de ziekte van Alzheimer. Ashwagandha stimuleert bovendien de expressie van een enzym dat APP omzet in het niet-toxische APPa en van een enzym dat amyloïde-ß-fragmenten afbreekt [15].
In vitro en dieronderzoek toont aan dat withanoliden en withanosiden de synaptische dichtheid verhogen, ook na schade veroorzaakt door amyloïde-ß fragmenten [16]. Verbetering van de synaptische dichtheid zorgt voor verbeterde neurologische functies.
Ashwagandha-extracten verhogen genexpressie van de lage dichtheid lipoproteïnereceptor gerelateerd eiwit 1 (LRP) in de lever en LRP-serumwaarden. LRP ondersteunt de uitstroom van amyloïde-ß fragmenten uit het brein waardoor de fragmenten via de perifere bloedsomloop in de lever kunnen worden afgebroken [17].
Immunomodulerende werking
Ashwagandha beïnvloedt de immuunrespons en moduleert de productie van cytokines [18–21]. Door signaalroutes te beïnvloeden heeft Ashwagandha bijvoorbeeld een remmende werking op de inflammatoire transcriptiefactoren NF-?B en PPAR? door het remmen van de Akt-signaalroute [22].
Bovendien stimuleert Ashwagandha de proliferatie van immuuncellen [20, 23] en stimuleert het de macrofaagactiviteit [24]. Stimulatie van de macrofaagactiviteit gaat gepaard met een stimulerend effect op stikstofoxide synthase (NOS) in de macrofagen door Ashwagandha. NOS produceert stikstofoxide (NO), dit is een belangrijk verdedigingsmolecuul tegen pathogenen [25].
Hormonale functie
Omdat de hypothalamo-hypofysaire-gonadale (HPG)-as ook wordt gestimuleerd door GABA en de binding van GABA op de GABA-A-receptor is Ashwagandha in staat deze HPG-as te activeren en te reguleren. De HPG-as zorgt voor de neuro-endocrinologische aansturing van onze voortplantingsorganen. Ashwagandha reguleert de werking van de HPG-as aan de hand van het stimuleren van de neuronen die het gonadotropine releasing hormoon (GRH) produceren [26] en reguleert op die manier de LH- en FSH-concentraties en verbetert daardoor eveneens de testosteronbalans in de testes [27]. Ashwagandha bevat daarnaast ook hormoonvoorloperstoffen die in geval van tekorten een hormonaal effect hebben [2, 28].
-
Ashwagandha is een kleine plant die voornamelijk in Afrika, India, het Midden-Oosten en het mediterane gebied voorkomt. De plant heeft kleine geelgroene bloemen en rode vruchten. De wortel bevat de hoogste concentratie interessante therapeutische bestanddelen en wordt daarom het meest gebruikt, al zijn ook de bladeren, zaden en bessen bruikbaar.
-
Withanoliden worden snel door het lichaam opgenomen. Een muisstudie toont aan dat de plasmaconcentraties van withaferine A en withanolide A pieken 20 minuten na orale inname. De halfwaardetijd is 1 uur [29].
Naast de reguliere absorptie van de actieve componenten speelt ook het microbioom een belangrijke rol bij de opname en activatie van de bestanddelen van Ashwagandha. Geglycosyleerde withanosiden worden gedeglycosyleerd door het microbioom en vervolgens opgenomen. De deglycosylatie is belangrijk voor de werkzaamheid van deze withanosiden [16, 30].
-
Bij Ashwagandha kan niet gesproken worden van een standaardbehoefte of tekort.
-
De wortel, bladeren en bes zijn rijke bronnen van de actieve stoffen [1]. In de meeste wetenschappelijke studies wordt gebruikgemaakt van de wortel. De wortel wordt dan ofwel gedroogd en vermalen tot een poeder, of er wordt gebruikgemaakt van een extract.
Een gestandaardiseerd extract heeft de voorkeur omdat het therapeutisch stabieler is. Door de standaardisatie wordt altijd een gelijke hoeveelheid van de actieve componenten gedoseerd. Een Ashwagandha-extract wordt in de meeste gevallen gestandaardiseerd op withanoliden [17, 28, 31–33]. Gedroogde Ashwagandha-wortel bevat 0,001 tot 0,5% withanoliden [34]. Commercieel verkrijgbare Ashwagandha-extracten zijn over het algemeen gestandaardiseerd op 2,5-5% withanoliden.
-
De meest bekende toepassing van Ashwagandha is als adaptogeen. Adaptogenen zorgen voor fysieke en mentale balans en ze verhogen de weerstand tijdens stresssituaties. Adaptogenen zorgen voor vitaliteit en verbeteren de fysieke prestaties. Oudere mensen hebben baat bij adaptogenen omdat ze zorgen voor meer vitaliteit, een beter aanpassingsvermogen en het tegengaan van veroudering. Adaptogenen hebben een stimulerend effect op het zelfhelend vermogen van het lichaam en ondersteunen zodoende een ziek lichaam op een aspecifieke en brede manier.
Ashwagandha heeft een stressregulerend en rustgevend effect. De regulatie van stress wordt mede mogelijk gemaakt door de verlaging van de cortisolspiegels door Ashwagandha [28, 34–36]. Cortisol wordt aangemaakt tijdens stressvolle periodes, verlaging van de cortisolspiegel verlaagt de lichamelijke stressrespons. Daarnaast heeft Ashwagandha een GABA-erg effect [5, 6], hierdoor remt het overactieve neuronen en zenuwimpulsen. Ashwagandha heeft dus een kalmerend effect op het CZS.
Het toedienen van een Ashwagandha-wortelextract (300 mg daags gedurende 60 dagen) werd effectief bevonden in een placebogecontroleerde studie bij 64 mensen met stress [37]. De onderzoekers gebruikten verschillende methoden om de stress te meten, waaronder meerdere vragenlijsten en de biochemische marker van stress, cortisol. De Ashwagandha-groep vertoonde een significante vermindering van [37]. Een vergelijkbaar resultaat werd gevonden aan de Murdoch University in Australië. Tijdens deze studie kregen deelnemers dagelijks een placebo of een Ashwagandha-supplement (250 mg gestandaardiseerd op 35% withanolideglycosides). Ashwagandha-suppletie resulteerde in een significante verlaging van de psychologische stressscores en biochemische markers van stress (cortisol en DHEA-S) [38]. Ook stressgeïnduceerde hypertensie verbetert na toediening van Ashwagandha [36].
Gedurende (chronische) stressvolle periodes kan men last krijgen van onder andere een te hoge bloeddruk, maag- & darmklachten, slaapproblemen en gewichtstoename. Toename van het gewicht kan worden veroorzaakt door een hoge concentratie stresshormonen zoals cortisol wat zorgt voor een aangepast metabolisme en hongergevoel [35]. Ashwagandha reduceert stress en heeft invloed op de cortisolwaarden tijdens stress. Een dubbelblinde klinische studie met 52 deelnemers werd uitgevoerd om het effect van Ashwagandha op stress en lichaamsgewicht te onderzoeken. De deelnemers kregen tweemaal daags 300 mg Ashwagandha (extract gestandaardiseerd op 5% withanolides). De onderzoekers zagen een verbetering in welzijn, geluk, hongergevoel, cortisolspiegels en lichaamsgewicht in de interventiegroep. De interventiegroep had een gezonder voedingspatroon en was beter in staat hun lichaamsgewicht te beheersen in vergelijking met de placebogroep [35]. Ashwagandha kan dus efficiënt worden ingezet ter bevordering van de psychologische en lichamelijke gezondheid in tijden van stress.
Posttraumatische stressstoornis (PTSS)
Ashwagandha vermindert de symptomen van posttraumatische stressstoornis (PTSS) in een muismodel. De verbetering gaat gepaard met een verlaging van de corticosteronwaarden, een biochemische marker van stress in muizen [39].
Als adaptogeen kan Ashwagandha therapeutisch worden ingezet bij angst. De anxiolytische effecten werden effectief bevonden in zowel in vitro onderzoek, in dieronderzoek en ook in humaan onderzoek. In een placebogecontroleerde studie kregen deelnemers naar individuele behoefte twee tot tienmaal daags 250 mg Ashwagandha-extract toegediend. De angstscores werden gemeten op basis van twee verschillende psychologische vragenlijsten. Na twee weken werd er al een gunstig effect gevonden van het Ashwagandha-extract in vergelijking met placebo, na zes weken was het positieve effect van Ashwagandha op angst significant [40].
Het Ashwagandha-extract werd in een recent onderzoek ook complementair ingezet naast SSRI’s (selectieve serotonine-heropnameremmers), de reguliere angstmedicatie. De angstscores werden gemeten aan de hand van psychologische vragenlijsten. De interventiegroep kreeg dagelijks 1 gram Ashwagandha-extract toegediend. De interventie met Ashwagandha was aan het eind van de studie, na 6 weken, significant effectiever dan placebo [41].
Een review van alle bestaande onderzoeken naar het anxiolytische en stressreducerende effect van Ashwagandha concludeert dat het gebruik van een Ashwagandha-extract effectief is [42]
Als men moeilijk in slaap komt, moeilijk doorslaapt of slecht slaapt kan dit ten koste gaan van de mentale staat en kwaliteit van leven. Meerdere studies zijn uitgevoerd waarbij Ashwagandha als slaapondersteunend middel werd ingezet. In een studie onder ouderen verbeterde de slaapkwaliteit, mentale staat en kwaliteit van leven door een interventie met 600 mg Ashwagandha per dag. Deze dubbelblinde placebogecontroleerde studie toont een van de gunstige effecten van Ashwagandha aan [43].
Wortelextract van Ashwaganda zorgde in een tweede studie voor de verbetering van de slaapkwaliteit en het verminderde de tijd tot het inslapen. De in totaal 60 deelnemers van deze studie hadden last van angst en slapeloosheid. De effecten van het Ashwagandha-extract (300 mg, tweemaal daags) werden vergeleken met een placebo. De studie die in totaal 10 weken duurde werd als geslaagd beschouwd. Ashwagandha kan effectief worden ingezet tegen slaapproblemen bij angst [44]. Dezelfde onderzoekers bevestigden hun resultaten in een vergelijkbare studie met een grotere studiepopulatie [31].
Cognitieve en psychomotorische vaardigheden
Naast de therapeutische toepassingen bij verschillende aandoeningen kan Ashwagandha ook worden ingezet bij gezonde personen ter bevordering van de cognitieve en psychomotorische vaardigheden. Deelnemers in een wetenschappelijke studie kregen tweemaal dagelijks 250 mg Ashwagandha- extract (gestandaardiseerd op >10% withanoliden waarvan <0,5% withaferine A). Na 14 dagen verbeterde het reactievermogen in cognitieve en motorische reactietests [45].
Ouderdomsgeralateerde cognitieve- en motorische achteruitgang
Veroudering leidt tot verminderde cholinerge neurotransmissie, wat zorgt voor achteruitgang van het geheugen en cognitieve functies. Ashwagandha zou door het moduleren van genexpressie de aanmaak van acetylcholine kunnen stimuleren en de afbraak tegen kunnen gaan. Bovendien remmen inhoudsstoffen uit Ashwagandha mogelijk acetylcholinesterase. Deze modulatie zou kunnen leiden tot verminderde cognitieve achteruitgang die gepaard gaat met veroudering. Deze conclusies worden getrokken op basis van in vitro- en dieronderzoek [8, 10].
Ouderdom leidt bovendien tot een vermindering van de dopamineconcentraties, wat leidt tot vermindering van de motoractiviteit. Daarnaast toont dieronderzoek aan dat Ashwagandha (Withaferine A) de dopaminewaarden verhoogt en daarmee motorische beperkingen vermindert [12]. Tijdens het ouder worden, vermindert de hoeveelheid tyrosinehydroxylase. Dit enzym is belangrijk voor de aanmaak van dopamine. Dieronderzoek toont aan dat ashwagandha de achteruitgang van deze enzymwaarden in de hersenen voorkomt waardoor dopaminewaarden kunnen worden behouden [13].
Suppletie van Ashwagandha (300 mg, tweemaal daags, tegenover placebo) verbetert het geheugen van mensen met milde cognitieve beperkingen. Bovendien verbetert het onder andere de aandachtscapaciteit (concentratievermogen) en de informatieverwerkingscapaciteit en -snelheid bij de 25 deelnemers in de interventiegroep [46].
De adaptogeen Ashwagandha heeft antidepressieve effecten, zo blijkt uit een dierstudie. De onderzoekers gebruikten chronische stress als trigger voor depressiviteit. Ashwagandha vermindert wanhopig gedrag en verbetert stresstolerantie tijdens een zwemtest, vergelijkbaar met een antidepressivum [47].
Neurodegeneratieve aandoeningen
Ashwagandha heeft belangrijke neuroprotectieve functies die kunnen worden ingezet bij zowel ouderen als bij verschillende aandoeningen die gepaard gaan met cognitieve achteruitgang. Bovendien kan Ashwagandha worden toegepast in tijden wanneer er veel van de cognitieve vermogens wordt gevraagd.
De ziekte van Alzheimer is een aandoening waarbij neurologische schade ontstaat door ophoping van amyloïde-ß fragmenten. Diermodellen worden gebruikt omdat hierin zowel de neuropathologie als de symptomen van de ziekte van Alzheimer uitgebreid te onderzoeken zijn. Zo toont dieronderzoek aan dat Ashwagandha kan worden ingezet om de aanmaak van amyloïde-ß eiwitfragmenten te remmen en de afbraak van de fragmenten te stimuleren in het brein [15–17]. Bovendien verbeteren withanoliden en withanosiden, zowel in vitro en in een muismodel, de synaptische dichtheid. De synaptische dichtheid gaat achteruit door neurologische schade. Withanoliden en withanosiden kunnen hierdoor mogelijk de verloren neurologische functies waaronder de geheugenfunctie herstellen [16].
Ziekte van Parkinson of parkinsonisme
De ziekte van Parkinson wordt gekenmerkt door het verlies aan dopaminerge neuronen in de middenhersenen. Ashwagandha kan mogelijk worden ingezet om de neurologische schade te voorkomen en de dopamineconcentraties te verhogen.
In een muismodel voor parkinson verbetert Ashwagandha de concentraties antioxidantenzymen in het brein. Oxidatieve stress kan leiden tot neurologische schade, wat onder andere motorische problemen tot gevolg kan hebben. De vermindering in oxidatieve stress door Ashwagandha is mogelijk een reden voor de verbetering van de motoriek bij de ziekte van Parkinson; dit is in een diermodel met muizen aangetoond [48].
Mede door het verminderen van de neurologische schade leidt toediening van Ashwagandha tot een verhoging van de dopaminewaarden in het corpus striatum. Het corpus striatum is een breinregio die verantwoordelijk is voor de regulatie van de motorische activiteit. Toediening van Ashwagandha zorgt door het verbeteren van de dopaminewaarden voor een verbetering van de motorische vaardigheden in een diermodel voor de ziekte Parkinson [49].
Complementair aan reguliere behandelingen, kan Ashwagandha worden ingezet bij schizofrenie. Onderzoek toont aan dat de disfunctie/disregulatie van neurotransmitters en hun receptoren ten grondslag ligt aan cognitieve achteruitgang wat kan leiden tot schizofrenie. Gestandaardiseerd Ashwagandha-extract (250 mg, 2 maal daags) reduceerde de hoeveelheid totale, algemene en negatieve schizofreniesymptomen in de studiegroep. De studie- en placebogroep bestonden elk uit 33 deelnemers met schizofrenie of schizoaffectieve stoornis. De placebogroep gebruikte tijdens de studie meer antipsychotische medicatie in vergelijking met de groep die het Ashwagandha-extract gesuppleerd kreeg. Door de invloed op neurotransmitterfuncties, de remming van inflammatie en de reductie van oxidatieve stress vermindert Ashwagandha de schizofreniesymptomen [50].
Naast de reguliere behandeling, kan Ashwagandha waarschijnlijk effectief worden ingezet bij bipolaire stoornissen. Een studie werd uitgevoerd met zestig deelnemers met DSM-IV bipolaire stoornis die naast hun reguliere medicatie 500 mg Ashwagandha toegediend kregen. De interventie duurde 8 weken. Suppletie resulteerde in een verbetering in een aantal cognitieve taken. Eerder onderzoek toonde al aan dat dopamine-agonisten een positief effect hebben op de cognitieve functies bij bipolaire stoornissen. Dit is waarschijnlijk ook een van de werkingsmechanismen waardoor Ashwagandha effectief is bevonden [51].
Obsessieve-compulsieve stoornis
Om het effect van Ashwagandha op obsessieve-compulsieve stoornissen (OCD) te onderzoeken werd een muismodel gebruikt. De muizen werden behandeld met standaard antidepressiva, een reguliere aanpak van OCD, of met een Ashwagandha extract. Het Ashwagandha extract zorgt voor verbeteringen van OCD-symptomen, vergelijkbaar met reguliere medicatie [52].
In een humane studie werd het effect van Ashwagandha complementair aan reguliere OCD-medicatie (SSRI’s) bestudeerd. De 30 deelnemers kregen gedurende zes weken 120 mg Ashwagandha-extract of placebo toegediend. Aan de hand van vragenlijsten werd het effect onderzocht. Het extract was significant beter dan placebo voor het verminderen van de OCD-symptomen [53].
Onderzoek toont aan dat Ashwagandha een cardioprotectief effect heeft [36, 54]. Als model voor een myocardinfarct (hartinfarct) kregen ratten een ß-agonist toegediend. Ter behandeling kregen de ratten een placebo, vitamine E of Ashwagandha toegediend. In de controlegroep ontstond ernstige oxidatieve schade en daalden antioxidantenzymen zoals glutathion. In de vitamine E- en de Ashwagandha-groep bleven de antioxidantenzymwaarden behouden, wat oxidatieve schade voorkomt [54].
Naast het beschermen van de hartfunctie door het voorkomen van oxidatieve schade heeft Ashwagandha mogelijk ook een rol bij cardiovasculaire en myocardiale fibrotische aandoeningen. Fibrose houdt verband met bijna alle vormen van hart- en vaataandoeningen. Deze aandoeningen worden gekenmerkt door de opeenhoping van collageen in en rond de cellen. Twee veelvoorkomende hart- en vaatziekten waarbij fibrose een rol speelt zijn een hartinfarct en hartfalen [55]. In vitro onderzoek toont aan dat Ashwagandha (withaferine A) het filamentnetwerk verstoort waardoor de collageenophoping wordt ontwricht [56].
Bovendien voorkomt Ashwagandha trombose door een regulerend effect uit te oefenen op de bloedplaatjes en de bloedstolling en remt het de genexpressie van PAI-1 (plasminogeen activator inhibitor-1), een risicofactor van trombose en atherosclerose [56].
Dieronderzoek toont aan dat Ashwagandha ingezet kan worden tijdens het ontwennen van verslavingen. Ashwagandha moduleert de concentraties van de neurotransmitters GABA en dopamine waardoor het de terugval naar substantiegebruik kan voorkomen tijdens ontwenning [57]. Bovendien zou het de ontwenningsverschijnselen kunnen verminderen [58].
Vruchtbaarheidsproblemen bij mannen kunnen verschillende oorzaken hebben, waaronder hormonale disbalans, oligospermie of verminderde spermakwaliteit. In een klinische studie met meer dan veertig mannelijke deelnemers met vruchtbaarheidsproblemen resulteerde het suppleren met een Ashwagandha-wortelextract in verhoogde testosteronwaarden in vergelijking met de controlegroep. Bovendien verhoogden de spermaconcentratie, het spermavolume en de algehele bewegelijkheid van de spermatozoa. De verbetering van de spermakwaliteit kan het resultaat zijn van de verhoogde testosteronwaarden en verminderde oxidatieve stress [59].
Infertiliteit kan worden veroorzaakt door een langdurige of verhoogde stressreactie. Ashwagandha heeft een positieve invloed op de spermakwaliteit en vruchtbaarheid van mannen met stress-geïnduceerde onvruchtbaarheid [60].
Personen met subklinische hypothyreoïdie kregen in een gerandomiseerde placebo-gecontroleerde studie een Ashwagandha-extract toegediend. De helft van de 50 deelnemers kreeg 600 mg Ashwagandha-extract terwijl de andere helft gedurende 8 weken een placebo innam. De behandeling leidde tot een verbetering van de TSH-, T3- en T4-waarden en normaliseerde de schildklierhormoonwaarden in het serum van de deelnemers [61]. De normalisering werd mogelijk veroorzaakt door het verlagen van de cortisolspiegel, verlagen van de hypothalamus-hypofyse-bijnier-as en verhogen van de hypothalamus-hypofyse-schildklier-as.
Ashwagandha heeft een algemeen anti-inflammatoir effect, wat een positieve invloed heeft op de insulinegevoeligheid. Dieronderzoek toont aan dat withaferine A de genen voor insulinesignalering en PPAR? stimuleert [62]. PPAR? stimuleert de expressie van een aantal genen die betrokken zijn bij het glucose- en lipidenmetabolisme en de insulinesignaaltransductie. Ashwagandha reguleert bovendien de bloedsuikerspiegel, cortisolspiegel en plasma-insulinewaarden [63].
Een klinische placebogecontroleerde studie waaraan 66 diabetici meededen toonde het therapeutische effect van Ashwagandha aan. De deelnemers in de interventiegroep kregen dagelijks 500 mg Ashwagandha-extract, verdeeld over een of twee doses per dag. Het extract was gestandaardiseerd op >10% withanoliden waarvan >0,5% withaferine A. Na twaalf weken werd er een verbetering gezien in geglycosileerd hemoglobine (HbA1c), oxidatieve stress, inflammatie, endotheelfunctie en bloedlipiden [64].
In vitro remmen withanolides de enzymen a-glucosidase en a-amylase [9]. Het enzym a-glucosidase haalt glucose van disachariden af in de darm. Het enzym a-amylase is verantwoordelijk voor de vertering van amylose (zetmeel) in de darm. Remming van deze enzymen kan de opname van glucose in de darm verminderen.
Suppletie met wortelpoeder van Ashwagandha is effectief gebleken bij reumatoïde artritis in een dierstudie. De ratten kregen collageen ingespoten om zo een auto-immuunreactie op te wekken, vergelijkbaar met de pathologie van humaan reumatoïde artritis. Ashwagandhapoeder vermindert de ernst van de symptomen en verbetert de motorische functionaliteit [65]. De verbetering wordt waarschijnlijk veroorzaakt door het antioxidatieve effect van het extract en de regulatie van inflammatoire cytokines [66].
Onderzoek toont aan dat muizen met bacteriële infecties een hogere overlevingskans hadden als ze werden behandeld met een Ashwagandha-extract in vergelijking met placebo. In vergelijking met placebo en het bladextract van Ashwagandha werd het wortelextract van Ashwagandha het meest effectief bevonden. De bacteriële infecties die werden onderzocht waren een Salmonella typhimurium, Staphylococcus aureus en Escherichia coli [24].
Directe behandeling van net gediagnostiseerde pulmonaire tuberculosepatiënten met Ashwagandha heeft een positief effect op immunologische parameters en symptomen. Ashwagandha werd in de studie complementair gebruikt naast reguliere medicatie. Significante verbeteringen werden al na 12 weken waargenomen [67].
In silico onderzoek toont aan dat Aswagandha kan worden ingezet om virale replicatie van het SARS-CoV-2 virus tegen te gaan. Voor de proteolytische rijping van het virus zijn proteases nodig. De belangrijkste virale protease die nodig is voor de rijping van SARS-CoV-2 is 3-chymotrypsine-achtig protease (3CLpro). Withanoside V is een krachtige natuurlijke 3CLpro remmer. Ashwagandha kan dus worden ingezet om replicatie van het SARS-CoV-2 virus tegen te gaan en COVID-19 te bestrijden [68].
Op basis van in vitro onderzoek kan worden geconcludeerd dat Ashwagandha-extract een remmend effect heeft of pathogene schimmels [69].
Suppletie met Ashwagandha kan de fysieke prestaties verbeteren. Gezonde mannen die een trainingsprotocol van 8 weken volgden en Ashwagandha-extract (300 mg tweemaal daags) toegediend kregen hadden een grotere toename in kracht en spiergrootte in vergelijking met de placebogroep. Bovendien was de afname van lichaamsvet groter en steeg de testosteronspiegel. Ashwagandha kan effectief worden ingezet om de sportieve prestaties van (kracht)sporters te vergroten [33].
Een meta-analyse toont aan dat Ashwagandha bovendien een positief kan hebben op de prestaties van duursporters. Het vergroot de VO2max in zowel atleten als niet-atleten. De studies gebruiken Ashwagandha tot 300-500 mg tweemaal daags gedurende 2 tot 12 weken [70].
Dieronderzoek toont aan dat Ashwagandha een pijnstillend (analgetisch) effect heeft. De plasma serotoninegehaltes zijn een maat voor de hoeveelheid pijn omdat deze proportioneel zijn aan de serotoninegehaltes in het brein. Een reductie van de plasma serotoninewaarden betekent pijnreductie. Ashwagandha-extract verlaagt de serotoninewaarden in serum van muizen. Als positieve controle werd een reguliere pijnstiller (paracetamol) gebruikt [71]. Ook in het geval van neuropatische en postoperatieve pijn kan Ashwagandha effectief worden ingezet, zo wordt geconcludeerd in een studie met ratten [72]. De pijnstillende werking van Ashwagandha wordt veroorzaakt door een combinatie van het moduleren van de immuunrespons en een combinatie van de werking op de µ-opioïde-, GABA- en NMDA-receptor [14].
Een studie bij mensen met kniegewrichtspijn toont een vergelijkbaar pijnstillend effect. De zestig deelnemers werden ingedeeld in drie groepen. De twee interventiegroepen kregen tweemaal daags een dosis van 250 mg of 125 mg Ashwagandha, de placebogroep kreeg een placebo. Na vier weken werd er een significante verbetering in pijn, stijfheid en zwelling van de knie gemeten in de interventiegroep. De hoogste dosering, 250 mg, zorgde daarnaast voor significant betere resultaten dan de lage Ashwagandha dosering [73].
BPA-toxiciteit
Ashwagandha kan worden ingezet om de neurotoxische schade veroorzaakt door bisfenol A (BPA) tegen te gaan. BPA verstoort de hormonale balans, verhoogt de oxidatieve stress en is een neurotoxine die onder andere het aantal NMDA-receptoren vermindert [74]. De neurotoxiciteit zorgt onder meer voor cognitieve problemen. Ashwagandha heeft een belangrijke antioxidatieve rol, herstelt de NMDA-receptoren in de hippocampus en verhoogt de hoeveelheid endogene antioxidantenzymen [75].
Ashwagandha reduceert de extracellulaire neurotransmitterwaarden tijdens een epilepsieaanval. Dit resultaat werd gevonden in een epilepsiemodel met ratten. Door de vermindering van de hoeveelheid prikkels zou Ashwagandha de aanvallen kunnen verminderen of zelfs verhinderen. Daarnaast zou Ashwagandha de neuronen beschermen tijdens een aanval tegen oxidatieve stress veroorzaakt door excitotoxiciteit [76].
-
In theorie zou Ashwagandha door de immuunstimulerende activiteit mogelijk verergering van auto-immuunziekten kunnen veroorzaken.
Door het effect van Ashwagandha op de schildklier is voorzichtigheid geboden als gelijktijdig schildkliermedicatie wordt gebruikt.
-
Doseringen beginnen bij 250 mg per dag tot 1000 mg per dag. In Ayurvedische kruidenformules met meerdere adaptogene kruidenextracten kan een lagere dosering volstaan omdat de kruiden elkaar complementeren.
-
Ashwagandha wordt als veilig beschouwd, ook bij hogere doseringen [28, 31, 37, 38, 43, 44, 77]. In een muisstudie werd de veiligheid bestudeerd, de hoogste geteste dosering was 2000 mg/kg lichaamsgewicht. De onderzoekers vonden gedurende de studietijd van 28 dagen geen toxicologische verschijnselen. Daaruit werd geconcludeerd dat het no observed adverse effect level (NOAEL) voor Ashwagandha >2000 mg/kg lichaamsgewicht is voor Ashwagandha-wortelextract met 4,5% withaferine A [78].
-
Bijwerkingen van Ashwagandha komen zelden voor. Verschillende studies tonen aspecifieke nadelige effecten aan als mensen Ashwagandha gesuppleerd krijgen, vaak wordt dit niet aan de suppletie toegeschreven [37, 79, 80].
-
Als Ashwagandha tegelijk met antidepressiva wordt ingezet kan Ashwagandha de antidepressieve effecten versterken. Zo toont muisonderzoek aan dat Ashwagandha het effect van fluoxetine (een SSRI) en imipramine (TCA) verbetert [81]. Andere studies tonen echter aan dat Ashwagandha effectief en veilig complementair aan SSRI’s kan worden ingezet [41, 53]. Overleg het combineren van Ashwagandha met medicatie altijd voor gebruik met een professional.
In theorie kan Ashwagandha, door de kalmerende effecten, additieve zenuwdepressie veroorzaken als het wordt gecombineerd met bijvoorbeeld anesthesie of andere kalmerende middelen. Zo laat in vitro onderzoek zien dat Ashwagandha de GABA bindt en de binding van flunitrazepam aan de GABA-receptor versterkt. Ook versterkt Ashwagandha de werking van diazepam [5].
-
Withanosiden worden door het microbioom gemetaboliseerd. Deze actieve bestanddelen bevatten glucosegroepen (ze zijn geglycosyleerd) die worden verwijderd door het microbioom. Na deglycosylatie worden ze opgenomen door de darm. De gedeglycosyleerde withanosiden hebben gezondheidsbevorderende effecten, zo heeft gedeglycosyleerd withanoside IV een neuroprotectief effect bij een diermodel van de ziekte van Alzheimer [16, 30]. Een gezond microbioom is dus van belang om de Ashwagandha bestanddelen te activeren en op te nemen. Het microbioom kan worden ondersteund door prebiotische en probiotische voeding of suppletie.
Ashwagandha kan samen met bèta-glucanen uit paddenstoelen worden ingezet als ter ondersteuning van het immuunsysteem en als stressreductor [19]. Deze combinatie is getest in een diermodel.
Ashwagandha en ubiquinol Q10 (gereduceerd co-enzym Q10) reduceren oxidatieve stress en mitochondriale disfunctie in een studie met ratten met de ziekte van Parkinson. De interventie reduceerde de achteruitgang van de motorische vaardigheden [82].
Ayurvedische planten
Ashwagandha kan samen met andere planten en kruiden worden ingezet. Traditioneel worden adaptogene kruiden vaak samen ingezet voor een optimaal werkingsmechanisme. Technieken zoals transcriptoomprofilering kan worden ingezet om relatief snel de (synergetische) effecten van deze adaptogenen te onderzoeken. Zo is aangetoond dat Eleutherococcus senticosus en Ashwagandha extracten complementair werken tegen stress en ouderdomgerelateerde aandoeningen [83].
Ook andere ayurvedische planten kunnen naast Ashwagandha worden ingezet. Een Ayurvedische kruidenthee-mengsel met daarin Ashwagandha, zoethout, gember, basilicum en kardemon ondersteunt het immuunsysteem door NK-cellen te activeren [84].
Gelijktijdig gebruik van Ashwagandha en Mucuna pruriens verbetert neurochemische markers, vermindert oxidatieve stress en verbetert fysiologische abnormaliteiten. Mucuna en Ashwagandha zorgen voor een neuroprotectief effect en houden het dopaminegehalte op peil. Deze twee planten zijn effectief synergetisch bevonden in een muismodel bij de ziekte van Parkinson [85].
Curcuma longa, Boswellia serrata en zink
Gelijktijdig gebruik van Ashwagandha, curcuma, boswellia en zink bij artrose vermindert de pijnscore en handicapscore significant in vergelijking met een placebo [86].
Panax ginseng
Withanoliden en ginsenosiden (de belangrijkste actieve bestanddelen in panex ginseng) zijn vergelijkbaar in structuur en functie. Beide planten worden gebruikt voor het verlengen van de levensduur en verbeteren van de vruchtbaarheid, dit is aangetoond in een diermodel [87]. Door de overlap in farmacologische eigenschappen kan gelijktijdig gebruik van de Ashwagandha en ginsengwortel bevorderlijk werken.
Aloë vera
Een combinatie van Ashwagandha en Aloë vera extract heeft een sterk synergetisch antioxidatief effect. De combinatie van extracten vermindert oxidatieve schade in hersenen bij muizen met diabetes. Bovendien vermindert het geheugenverlies en motorische disfunctie veroorzaakt door oxidatieve schade. Het effect was groter als de extracten werden gecombineerd dan bij de suppletie van een enkel plantenextract [88].
-
[1] Mishra L-C, Singh BB, Dagenais S. Scientific Basis for the Therapeutic Use of Withania somnifera (Ashwagandha): A Review. Alternative Medicine Review 2000; 5: 13.
[2] Pal A, Bhushan B, Khanum F. Therapeutic Uses of Withania somnifera (Ashwagandha). 34: 23.
[3] Pal A, Kumar M, Saharan V, et al. ANTI-OXIDANT AND FREE RADICAL SCAVENGING ACTIVITY OF ASHWAGANDHA (Withania somnifera L.) LEAVES. 2015; 4: 11.
[4] Mahadik KR, Gopu CL, Gilda SS, et al. Comparative evaluation of antioxidant potential of Ashwagandha arishta and self generated alcoholic preparation of Withania somnifera Dunal. Planta Med 2008; 74: PA288.
[5] Mehta A, Binkley P, Gandhi S, et al. Pharmacological effects of Withania somnifera root extract on GABAA receptor complex. - Abstract - Europe PMC. The Indian Journal of Medical Research 1991; 94: 312–315.
[6] Candelario M, Cuellar E, Reyes-Ruiz JM, et al. Direct evidence for GABAergic activity of Withania somnifera on mammalian ionotropic GABAA and GABA? receptors. Journal of Ethnopharmacology 2015; 171: 264–272.
[7] Yin H, Cho DH, Park SJ, et al. GABA-Mimetic Actions of Withania somnifera on Substantia Gelatinosa Neurons of the Trigeminal Subnucleus Caudalis in Mice. Am J Chin Med 2013; 41: 1043–1051.
[8] Choudhary MI, Nawaz SA, Zaheer-ul-Haq, et al. Withanolides, a new class of natural cholinesterase inhibitors with calcium antagonistic properties. Biochemical and Biophysical Research Communications 2005; 334: 276–287.
[9] Nile SH, Nile A, Gansukh E, et al. Subcritical water extraction of withanosides and withanolides from ashwagandha (Withania somnifera L) and their biological activities. Food and Chemical Toxicology 2019; 132: 110659.
[10] Gautam A, Wadhwa R, Thakur MK. Assessment of Cholinergic Properties of Ashwagandha Leaf-Extract in the Amnesic Mouse Brain. Ann Neurosci 2016; 23: 68–75.
[11] Bhatnagar M, Sharma D, Salvi M. Neuroprotective Effects of Withania somnifera Dunal.: A Possible Mechanism. Neurochem Res 2009; 34: 1975–1983.
[12] Banu MR, Ibrahim M, Prabhu K, et al. Ameliorative Effect of Withaferin A on Ageing-Mediated Impairment in the Dopamine System and Its Associated Behavior of Wistar Albino Rat. 7.
[13] RaziyaBanu M, Ibrahim M, Prabhu K, et al. Withaferin-A Protects the Nigral Dopamine Neuron and Recovers Motor Activity in Aged Rats. CTO 2019; 208: 59–65.
[14] Orrù A, Casu MA, Tambaro S, et al. Withania somnifera (L.) Dunal root extract alleviates formalin-induced nociception in mice: involvement of the opioidergic system. Behavioural Pharmacology 2016; 27: 57–68.
[15] Patil SP, Maki S, Khedkar SA, et al. Withanolide A and Asiatic Acid Modulate Multiple Targets Associated with Amyloid-ß Precursor Protein Processing and Amyloid-ß Protein Clearance. J Nat Prod 2010; 73: 1196–1202.
[16] Kuboyama T, Tohda C, Komatsu K. Effects of Ashwagandha (Roots of Withania somnifera) on Neurodegenerative Diseases. Biological ^|^ Pharmaceutical Bulletin 2014; 37: 892–897.
[17] Sehgal N, Gupta A, Valli RK, et al. Withania somnifera reverses Alzheimer’s disease pathology by enhancing low-density lipoprotein receptor-related protein in liver. Proc Natl Acad Sci U S A 2012; 109: 3510–3515.
[18] Trivedi MK, Mondal SC, Gangwar M, et al. Effect of a Novel Ashwagandha-based Herbomineral Formulation on Pro-inflammatory Cytokines Expression in Mouse Splenocyte Cells: A Potential Immunomodulator. Pharmacogn Mag 2017; 13: S90–S94.
[19] Vetvicka V, Vetvickova J. Immune enhancing effects of WB365, a novel combination of Ashwagandha (Withania somnifera) and Maitake (Grifola frondosa) extracts. N Am J Med Sci 2011; 3: 320–324.
[20] Khan S, Malik F, Suri KA, et al. Molecular insight into the immune up-regulatory properties of the leaf extract of Ashwagandha and identification of Th1 immunostimulatory chemical entity. Vaccine 2009; 27: 6080–6087.
[21] Davis L, Kuttan G. Effect of Withania Somnifera On Cytokine Production in Nol and Cyclophosphamide Treated Mice. Immunopharmacology and Immunotoxicology 1999; 21: 695–703.
[22] White PT, Subramanian C, Motiwala HF, et al. Natural Withanolides in the Treatment of Chronic Diseases. Adv Exp Med Biol 2016; 928: 329–373.
[23] Davis L, Kuttan G. Effect of Withania somnifera on cell mediated immune responses in mice. J Exp Clin Cancer Res 2002; 21: 585–590.
[24] Owais M, Sharad KS, Shehbaz A, et al. Antibacterial efficacy of Withania somnifera (ashwagandha) an indigenous medicinal plant against experimental murine salmonellosis. Phytomedicine 2005; 12: 229–235.
[25] Iuvone T, Esposito G, Capasso F, et al. Induction of nitric oxide synthase expression by Withania somnifera in macrophages. Life Sciences 2003; 72: 1617–1625.
[26] Bhattarai JP, Ah Park S, Han SK. The methanolic extract of Withania somnifera ACTS on GABA A receptors in gonadotropin releasing hormone (GnRH) neurons in mice: PATCH CLAMP STUDY OF WITHANIA SOMNIFERA ON GNRH NEURON. Phytother Res 2010; 24: 1147–1150.
[27] Nasimi Doost Azgomi R, Zomorrodi A, Nazemyieh H, et al. Effects of Withania somnifera on Reproductive System: A Systematic Review of the Available Evidence. Biomed Res Int; 2018. Epub ahead of print 24 January 2018. DOI: 10.1155/2018/4076430.
[28] Lopresti AL, Drummond PD, Smith SJ. A Randomized, Double-Blind, Placebo-Controlled, Crossover Study Examining the Hormonal and Vitality Effects of Ashwagandha ( Withania somnifera ) in Aging, Overweight Males. Am J Mens Health 2019; 13: 155798831983598.
[29] Patil D, Gautam M, Mishra S, et al. Determination of withaferin A and withanolide A in mice plasma using high-performance liquid chromatography-tandem mass spectrometry: application to pharmacokinetics after oral administration of Withania somnifera aqueous extract. J Pharm Biomed Anal 2013; 80: 203–212.
[30] Kuboyama T, Tohda C, Komatsu K. Withanoside IV and its active metabolite, sominone, attenuate Aß(25-35)-induced neurodegeneration: Neuroregeneration by withanoside IV and its metabolite, sominone. European Journal of Neuroscience 2006; 23: 1417–1426.
[31] Langade D, Thakare V, Kanchi S, et al. Clinical evaluation of the pharmacological impact of ashwagandha root extract on sleep in healthy volunteers and insomnia patients: A double-blind, randomized, parallel-group, placebo-controlled study. Journal of Ethnopharmacology 2021; 264: 113276.
[32] Priyanka G, Anil Kumar B, Lakshman M, et al. Adaptogenic and Immunomodulatory Activity of Ashwagandha Root Extract: An Experimental Study in an Equine Model. Front Vet Sci; 7. Epub ahead of print 2020. https://doi.org/10.3389/fvets.2020.541112
[33] Wankhede S, Langade D, Joshi K, et al. Examining the effect of Withania somnifera supplementation on muscle strength and recovery: a randomized controlled trial. J Int Soc Sports Nutr 2015; 12: 43.
[34] Mirjalili HM, Fakhr-Tabatabaei SM, Bonfill M, et al. Morphology and withanolide production of Withania coagulans hairy root cultures. Engineering in Life Sciences 2009; 9: 197–204.
[35] Choudhary D, Bhattacharyya S, Joshi K. Body Weight Management in Adults Under Chronic Stress Through Treatment With Ashwagandha Root Extract: A Double-Blind, Randomized, Placebo-Controlled Trial. J Evid Based Complementary Altern Med 2017; 22: 96–106.
[36] Kushwaha S, Betsy A, Chawla P. Effect of Ashwagandha (Withania somnifera) Root Powder Supplementation in Treatment of Hypertension. Studies on Ethno-Medicine 2012; 6: 111–115.
[37] Chandrasekhar K, Kapoor J, Anishetty S. A Prospective, Randomized Double-Blind, Placebo-Controlled Study of Safety and Efficacy of a High-Concentration Full-Spectrum Extract of Ashwagandha Root in Reducing Stress and Anxiety in Adults. Indian J Psychol Med 2012; 34: 255–262.
[38] Lopresti AL, Smith SJ, Malvi H, et al. An investigation into the stress-relieving and pharmacological actions of an ashwagandha (Withania somnifera) extract. Medicine (Baltimore); 98. Epub ahead of print 13 September 2019. https://doi.org/10.1097/md.0000000000017186
[39] Kaur R, Jaggi A, Bali A. To investigate the role of Withania somnifera in a mouse model of posttraumatic stress disorder. Heart Mind 2019; 3: 153.
[40] Andrade C, Aswath A, Chaturvedi SK, et al. A double blind, placebo-controlled evaluation of the anxiolytic efficacy off an etanolic extract of Withania somnifera. Indian J Psychiatry 2000; 42: 295–301.
[41] Fuladi S, Emami SA, Mohammadpour AH, et al. Assessment of Withania somnifera root extract efficacy in patients with generalized anxiety disorder: A randomized double-blind placebo-controlled trial. CCP; 15. Epub ahead of print 13 April 2020. https://doi.org/10.2174/1574884715666200413120413
[42] Pratte MA, Nanavati KB, Young V, et al. An Alternative Treatment for Anxiety: A Systematic Review of Human Trial Results Reported for the Ayurvedic Herb Ashwagandha (Withania somnifera). Journal of Alternative and Complementary Medicine (New York, NY) 2014; 20: 901–908.
[43] Kelgane SB, Salve J, Sampara P, et al. Efficacy and Tolerability of Ashwagandha Root Extract in the Elderly for Improvement of General Well-being and Sleep: A Prospective, Randomized, Double-blind, Placebo-controlled Study. Cureus; 12. Epub ahead of print 23 February 2020. https://doi.org/10.7759/cureus.7083
[44] Langade D, Kanchi S, Salve J, et al. Efficacy and Safety of Ashwagandha (Withania somnifera) Root Extract in Insomnia and Anxiety: A Double-blind, Randomized, Placebo-controlled Study. Cureus; 11. Epub ahead of print 28 September 2019. https://doi.org/10.7759/cureus.5797
[45] Pingali U, Pilli R, Fatima N. Effect of standardized aqueous extract of Withania somnifera on tests of cognitive and psychomotor performance in healthy human participants. Pharmacognosy Res 2014; 6: 12–18.
[46] Choudhary D, Bhattacharyya S, Bose S. Efficacy and Safety of Ashwagandha (Withania somnifera (L.) Dunal) Root Extract in Improving Memory and Cognitive Functions. Journal of Dietary Supplements 2017; 14: 599–612.
[47] Attari M, Jamaloo F, Shadvar S, et al. Effect of Withania somnifera Dunal Root Extract on Behavioral Despair Model in Mice: a Possible Role for Nitric Oxide. Acta Medica Iranica 2016; 165–172.
[48] RajaSankar S, Manivasagam T, Surendran S. Ashwagandha leaf extract: A potential agent in treating oxidative damage and physiological abnormalities seen in a mouse model of Parkinson’s disease. Neuroscience Letters 2009; 454: 11–15.
[49] RajaSankar S, Manivasagam T, Sankar V, et al. Withania somnifera root extract improves catecholamines and physiological abnormalities seen in a Parkinson’s disease model mouse. Journal of Ethnopharmacology 2009; 125: 369–373.
[50] Chengappa KNR, Brar JS, Gannon JM, et al. Withania somnifera (Ashwagandha) to Treat Symptom Exacerbation in Schizophrenia: A Randomized, Double-Blind, Placebo-Controlled Study. J Clin Psychiatry 2018; 79: 17.
[51] Chengappa KNR, Bowie CR, Schlicht PJ, et al. Randomized placebo-controlled adjunctive study of an extract of withania somnifera for cognitive dysfunction in bipolar disorder. J Clin Psychiatry 2013; 74: 1076–1083.
[52] Kaurav BP, Wanjari MM, Chandekar A, et al. Influence of Withania somnifera on obsessive compulsive disorder in mice. Asian Pacific Journal of Tropical Medicine 2012; 5: 380–384.
[53] Jahanbakhsh SP, Manteghi AA, Emami SA, et al. Evaluation of the efficacy of Withania somnifera (Ashwagandha) root extract in patients with obsessive-compulsive disorder: A randomized double-blind placebo-controlled trial. Complementary Therapies in Medicine 2016; 27: 25–29.
[54] Mohanty I, Arya DS, Dinda A, et al. Mechanisms of Cardioprotective Effect of Withania somnifera in Experimentally Induced Myocardial Infarction. Basic & Clinical Pharmacology & Toxicology 2004; 94: 184–190.
[55] Murtha LA, Schuliga MJ, Mabotuwana NS, et al. The Processes and Mechanisms of Cardiac and Pulmonary Fibrosis. Front Physiol; 8. Epub ahead of print 2017. https://doi.org/10.3389/fphys.2017.00777
[56] Ku S-K, Bae J-S. Antiplatelet, anticoagulant, and profibrinolytic activities of withaferin A. Vascular Pharmacology 2014; 60: 120–126.
[57] Marathe PA, Raut SB, Satam SD, et al. Effect of Withania somnifera (L.) Dunal aqueous root extract on reinstatement using conditioned place preference and brain GABA and dopamine levels in alcohol dependent animals. Journal of Ethnopharmacology 2020; 113304.
[58] Kasture S, Vinci S, Ibba F, et al. Withania somnifera Prevents Morphine Withdrawal-Induced Decrease in Spine Density in Nucleus Accumbens Shell of Rats: A Confocal Laser Scanning Microscopy Study. Neurotox Res 2009; 16: 343–355.
[59] Ambiye VR, Langade D, Dongre S, et al. Clinical Evaluation of the Spermatogenic Activity of the Root Extract of Ashwagandha (Withania somnifera) in Oligospermic Males: A Pilot Study. Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine 2013; 2013: 571420.
[60] Mahdi AA, Shukla KK, Ahmad MK, et al. Withania somnifera Improves Semen Quality in Stress-Related Male Fertility. Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine 2011; 2011: enep138.
[61] Sharma AK, Basu I, Singh S. Efficacy and Safety of Ashwagandha Root Extract in Subclinical Hypothyroid Patients: A Double-Blind, Randomized Placebo-Controlled Trial. The Journal of Alternative and Complementary Medicine 2017; 24: 243–248.
[62] Khalilpourfarshbafi M, Devi Murugan D, Abdul Sattar MZ, et al. Withaferin A inhibits adipogenesis in 3T3-F442A cell line, improves insulin sensitivity and promotes weight loss in high fat diet-induced obese mice. PLoS One 2019; 14: e0218792.
[63] K Thakur A, Dey A, S Chatterjee S, et al. Reverse Ayurvedic pharmacology of Ashwagandha as an adaptogenic anti-diabetic plant: a pilot study. Current Traditional Medicine 2015; 1: 51–61.
[64] Evaluation-Of-A-Highly-Standardized-Withania-Somniferaextract-On-Endothelial-Dysfunction-And-Biomarkers-Of-Oxidative-Stress-In-Patients-With-Type-2-Diabetes-Mellitus.pdf, https://sohonootropics.com/wp-content/uploads/2020/01/Evaluation-Of-A-Highly-Standardized-Withania-Somniferaextract-On-Endothelial-Dysfunction-And-Biomarkers-Of-Oxidative-Stress-In-Patients-With-Type-2-Diabetes-Mellitus.pdf (accessed 18 December 2020).
[65] Gupta A, Singh S. Evaluation of anti-inflammatory effect of Withania somnifera root on collagen-induced arthritis in rats. Pharm Biol 2014; 52: 308–320.
[66] Khan MA, Ahmed RS, Chandra N, et al. In vivo, Extract from Withania somnifera Root Ameliorates Arthritis via Regulation of Key Immune Mediators of Inflammation in Experimental Model of Arthritis. Antiinflamm Antiallergy Agents Med Chem 2019; 18: 55–70.
[67] Kumar R, Rai J, Kajal NC, et al. Comparative study of effect of Withania somnifera as an adjuvant to DOTS in patients of newly diagnosed sputum smear positive pulmonary tuberculosis. Indian J Tuberc 2018; 65: 246–251.
[68] Tripathi MK, Singh P, Sharma S, et al. Identification of bioactive molecule from Withania somnifera (Ashwagandha) as SARS-CoV-2 main protease inhibitor. Journal of Biomolecular Structure and Dynamics 2020; 1–14.
[69] Singh SP, Tanwer BS, Khan M. ANTIFUNGAL POTENTIAL OF ASHWAGANDHA AGAINST SOME PATHOGENIC FUNGI. 4.
[70] Pérez-Gómez J, Villafaina S, Adsuar JC, et al. Effects of Ashwagandha (Withania somnifera) on VO2max: A Systematic Review and Meta-Analysis. Nutrients 2020; 12: 1119.
[71] Muriuki Githaiga B, Lelmen E, Muthoni Mwangi E, et al. Effects of withania somnifera root extracts on serotonin secretion in suiz albino mice. JPBS 2019; 6: 109–113.
[72] Lim DW, Kim JG, Lim EY, et al. Antihyperalgesic effects of ashwagandha (Withania somnifera root extract) in rat models of postoperative and neuropathic pain. Inflammopharmacol 2018; 26: 207–215.
[73] Ramakanth GSH, Uday Kumar C, Kishan PV, et al. A randomized, double blind placebo controlled study of efficacy and tolerability of Withaina somnifera extracts in knee joint pain. Journal of Ayurveda and Integrative Medicine 2016; 7: 151–157.
[74] Santoro A, Chianese R, Troisi J, et al. Neuro-toxic and Reproductive Effects of BPA. CN 2019; 17: 1109–1132.
[75] Birla H, Keswani C, Rai SN, et al. Neuroprotective effects of Withania somnifera in BPA induced-cognitive dysfunction and oxidative stress in mice. Behav Brain Funct 2019; 15: 9.
[76] Salama AAA, El-Kassaby M, Elhadidy ME, et al. Effects of the Aqueous Seed Extract of Withania somnifera (Ashwagandha) against Pilocarpine-induced Convulsions in Rats. 7.
[77] Tandon N, Yadav SS. Safety and clinical effectiveness of Withania Somnifera (Linn.) Dunal root in human ailments. Journal of Ethnopharmacology 2020; 255: 112768.
[78] Patel SB, Rao NJ, Hingorani LL. Safety assessment of Withania somnifera extract standardized for Withaferin A: Acute and sub-acute toxicity study. J Ayurveda Integr Med 2016; 7: 30–37.
[79] Lopresti AL, Drummond PD, Smith SJ. A Randomized, Double-Blind, Placebo-Controlled, Crossover Study Examining the Hormonal and Vitality Effects of Ashwagandha ( Withania somnifera ) in Aging, Overweight Males. Am J Mens Health 2019; 13: 155798831983598.
[80] Verma N, Gupta SK, Tiwari S, et al. Safety of Ashwagandha Root Extract: A Randomized, Placebo-Controlled, Study in Healthy Volunteers. Complementary Therapies in Medicine 2020; 102642.
[81] Shah PC, Trivedi NA, Bhatt JD, et al. Effect of Withania somnifera on forced swimming test induced immobility in mice and its interaction with various drugs. Indian J Physiol Pharmacol 2006; 50: 409–415.
[82] Vegh C, Pupulin S, Okaj I, et al. Water-soluble Coenzyme Q10 and Ashwagandha Root Extract as a Combinatorial Therapy for Parkinson’s Disease. In: Planta Medica International Open. Georg Thieme Verlag KG, p. Pharm07P.
[83] Panossian A, Seo E-J, Efferth T. Synergy assessments of plant extracts used in the treatment of stress and aging-related disorders. Synergy 2018; 7: 39–48.
[84] Bhat J, Damle A, Vaishnav PP, et al. In vivo enhancement of natural killer cell activity through tea fortified with Ayurvedic herbs. Phytotherapy Research 2010; 24: 129–135.
[85] Maheswari, Vijayraja D, Kundhavai Natchiyar R, et al. SYNERGISTIC NEUROPREVENTIVE EFFECT OF WITHANIASOMNIFERA ROOT POWDER AND MUCUNA PRURIENS SEEDPOWDER IN PARKINSONIC MICE MODEL. Journal of Herbal Medicine and Toxicology 2010; 4: 63–69.
[86] Kulkarni RR, Patki PS, Jog VP, et al. Treatment of osteoarthritis with a herbomineral formulation: a double-blind, placebo-controlled, cross-over study. Journal of Ethnopharmacology 1991; 33: 91–95.
[87] Nagappan A, Karunanithi N, Sentrayaperumal S, et al. Comparative Root Protein Profiles of Korean Ginseng ( Panax ginseng ) and Indian Ginseng ( Withania somnifera ). Am J Chin Med 2012; 40: 203–218.
[88] Parihar MS, Chaudhary M, Shetty R, et al. Susceptibility of hippocampus and cerebral cortex to oxidative damage in streptozotocin treated mice: prevention by extracts of Withania somnifera and Aloe vera. Journal of Clinical Neuroscience 2004; 11: 397–402.
